سالروز به دنیا آمدن حضرت عیسی، روز کریسمس نامیده می‌شود و مسیحیان در سراسر دنیا، این روز را جشن میگیرند. کریسمس بزرگ‌ترین جشن مسیحیان در سراسر جهان است. در کشورهای مختلف دنیا جشن کریسمس را با نمادهایی ویژه و سنت‌های متداول برگزار میکنند. در کشورهایی که دین رسمی مردم آنها مسیحیت است، جشن کریسمس به‌شکل گسترده و با مراسم و آداب و رسوم خاص انجام می‌شود؛ اما در دیگر کشورها نیز پیروان این دین، جشن کریسمس را در کلیساها و کنار یکدیگر برگزار میکنند.
برای مسیحیان، جشن کریسمس، مراسمی مذهبی و در عین حال، فرهنگی به شمار می‌رود. اهمیت بالای جشن کریسمس تا اندازه‌ای است که بسیاری از مسیحیان آن را برابر با جشن سال نو مسیحی می‌دانند و دیگر مردم جهان نیز، گاهی این دو را یکی می‌دانند.
شواهدی وجود دارند که قدمت برگزاری جشن‌های کریسمس را در زمان‌های بسیار دور و زمان امپراتوری رومیان نشان میدهند؛ گرچه نام‌گذاری کریسمس جدید است. در زمان امپراتوری رومیان جشن‌هایی در میانه ماه دسامبر برگزار می‌کردند که ریشه در باورهای دینی آنها داشت. برگزاری جشن‌ها طبق آیین و رسوم «میترائیسم» انجام می‌شد که دین رومیان باستان بود. درستی این فرضیه که جشن‌های کریسمس ادامه همان مراسم هستند، بر کسی مشخص نیست؛ اما به‌دلیل تقارن زمانی این جشن‌ها و مفاهیم و نشانه‌های مشترک بین آنها، بعضی مورخان ریشه جشن کریسمس را در دوره روم باستان می‌دانند. در گذشته این جشن‌ها را با عنوان جشن زایش خورشید، تولد طبیعت و پایان سردی و مرگ زمستانی، برگزار می‌کردند. جشن‌های رومیان با اسامی ساتورنالیا، ناتالیس، سولیس ایویچتی و یول شناخته شده‌اند.
مسیحیان پایکوبی و شادی را در شب قبل از روز کریسمس، یعنی بیست و چهارم دسامبر، آغاز میکنند و مراسم آنها با به صدا در آوردن ناقوس کلیساها، هم‌زمان با غروب خورشید، آغاز می‌شود. بین پیروان شاخه‌های مختلف مسیحیت، اختلاف‌هایی در شیوه برگزاری مراسم شب کریسمس دیده می‌شود؛ اما در حالت کلی همه آنها رسومی شبیه به هم را اجرا میکنند. این اختلاف‌ها به زمان نواختن ناقوس کلیساها، مراسم دعا، غذای شب کریسمس و میزان تجمل در برگزاری این جشن مربوط می‌شود.
از مهم‌ترین رسوم شب کریسمس میتوان به جمع شدن اعضای خانواده در کنار یکدیگر و صرف غذای مخصوص این شب، پس از اجرای مراسم شکرگزاری اشاره کرد. قسمت اصلی شام کریسمس را، بوقلمون کبابی درسته تشکیل می‌دهد. از دیگر نشانه‌های معروف کریسمس در جهان، بابا نوئل است که با لباس مخمل قرمز و ریش بلند سفید، برای کودکان هدیه می‌آورد. نخستین بابا نوئل‌ها، اسقف‌های کلیسا بودند؛ اما به مرور زمان افراد مختلف با پوشیدن لباس‌های مخصوص، به‌شکل بابا نوئل درآمدند.
جالب توجه‌ترین بخش آمادگی برای جشن شب کریسمس، بر پا کردن درخت کریسمس با تزیینات خاص و ویژه است. درخت کریسمس بخشی جدا نشدنی از رسوم برگزاری این جشن است و بین مسیحیان قدمت بسیار دارد؛ گرچه روایت‌های موجود در ریشه استفاده از درخت کاج در جشن کریسمس متفاوت هستند و در درستی هرکدام از آنها میتوان تردید کرد، اما همه آنها نشان‌دهنده اهمیت نقش درخت کاج در مراسم شب کریسمس هستند. درخت کاج به‌عنوان درخت همیشه سبز، نماد کریسمس در جهان شناخته می‌شود
در تزئین درخت کریسمس بیشتر از رنگ‌های سبز، قرمز و سفید استفاده میکنند و در آخر درخت را با ریسه‌های نورانی می‌پوشانند. رنگ سبز نشاه سرسبزی و شکوفایی، قرمز نماد خون، مرگ و زندگی و رنگ سفید نماد پاکی و برف است. از رنگ طلایی نیز برای زینت بیشتر و درخشان کردن درخت کریسمس، استفاده می‌شود.
در زمان‌های بسیار دور، جشن گرفتن کریسمس مرسوم نبود و مسیحیان در آن زمان جشن گرفتن برای روز تولد را به‌دلیل باورهای خرافی، بد می‌دانستند. از سال ۲۴۵ تا حدود ۴۰۰ میلادی جشن گرفتن برای کریسمس به‌کلی منسوخ شد، اما در سال ۴۰۰ با انتصاب اسقف جدید روم، جشن کریسمس رنگ و بویی تازه گرفت. کلمه کریسمس به‌معنای «مراسم عشای ربانی در روز مسیح» است و در سال ۱۰۵۰ میلادی به زبان انگلیس وارد شده است. تا پیش از آن کلمه‌های متفاوتی در نقاط مختلف جهان به‌جای کریسمس استفاده می‌شد.
گرچه در طول سالیان دراز به‌دلیل کشمکش‌های مختلف سیاسی و درگیری بین دولت‌های مختلف، برگزاری مراسم کریسمس با حاشیه‌های زیادی همراه و در بازه‌هایی از زمان در ایالت‌هایی از آمریکا نیز ممنوع بوده است، اما امروزه جشن کریسمس از مهم‌ترین مراسم در میان همه مسیحیان جهان است. برگزاری این مراسم در زمان‌های خاص، تاثیر قابل ملاحظه بر روابط کشورها گذاشته است، اما مسیحیان همواره تلاش کرده‌اند ماهیت دینی کریسمس را حفظ کنند.
جشن کریسمس و مراسم سال نو میلادی جدا از هم هستند و در تاریخ‌های متفاوتی برگزار می‌شوند، اما در بسیاری از نقاط جهان این دو تاریخ را یکی می‌دانند و به اشتباه جشن کریسمس را به‌عنوان زمان شروع سال نو میلادی می‌شناسند.
در حقیقت قرار گرفتن شب سال نو در تعطیلی ۱۲ روزه کریسمس، باعث شکل‌گیری این اشتباه شده است. همان طور که در قسمت‌های قبل توضیح دادیم، جشن کریسمس به مناسبت تولد حضرت عیسی و با توجه به مفاهیم مذهبی و دینی برگزار می‌شود و ریشه در فرهنگ و سنت مسیحیان جهان دارد؛ اما جشن سال نو میلادی در بسیاری کشورها زمان آغاز سال جدید است که با روز هفتم کریسمس هم‌زمان است.
کادوهای ویژه کریسمس
برای برگزاری هر جشن و یا مراسمِ شاد باید مقدماتی آماده کرد البته ما شادی را با جشن های ساده پیشنهاد می کنیم اما مقدمات در واقع هویت جشن را مشخص میکنند؛ به طور مثال، ما برای جشن شب چله از آجیل، هندوانه، قرآن و فال حافظ استفاده می‌کنیم و اگر در سفره ای این وسایل وجود داشته باشند می‌گوییم جشن یلدا در راه است. برای برگزاری جشن کریسمس و سال نوی میلادی نیز در هر کدام از کشورهای اروپایی، آمریکایی و آسیایی از نمادهای خاصی استفاده میکنند که در کنار درخت کریسمس، تزئینات، کادوهای رنگارنگ و شیرینی های خوشمزه در مجموع عید سال نوی میلادی را تشکیل میدهند.
کریسمس و جشن سال نو میلادی در ایران
در کشور ایران نیز از گذشته‌های دور تاکنون مسیحیان با ملیت‌های گوناگون در نقاط مختلف زندگی میکنند. بیشترین مسیحیان داخل ایران را ارمنیان تشکیل میدهند که سابقه سکونت آنها در این سرزمین به سالیان دراز می‌رسد. کلیساهای مختلف در سراسر ایران جشن روز کریسمس را با حضور مسیحیان داخل ایران برگزار میکنند.
امروزه تبریک سال نو میلادی در ایران پررنگ تر شده است و در برخی مراکز تفریحی با قرار دادن نمادهای مربوطه این روز را جشن میگیرند. مسیحیان ایرانی نیز با مهمان کردن دوستان خود سال نو را جشن میگیرند و به همین علت در ایران نیز در زمان کریسمس در بعضی محله های ارامنه نشین خیابان ها رنگ و بوی دیگری به خود میگیرند . یکی از نمادهای مهم این جشن درخت کریسمس است که با آویزان کردن حباب های رنگی و نورانی و تزیینات کوچک براق آن را تزیین میکنند .
امروزه دلیل کم بودن و یا گران بودن درخت کاج و همچنین برای جلوگیری از قطع درختان ، میتوان گیاهان مختص این مناسبت مانند گیاه بنت قنسول و یا کاکتوس کریسمس را تزیین و استفاده کرد. گیاه بنت قنسول از روزی معروف شد که یکی از افراد کنسولگری انگلیس به کشور عربستان سفر کرد و این گیاه را در ابتدا او به عنوان هدیه کریسمس به سران عرب داد و آنها اسم گیاه را بنت قنسول نامیدند به معنای دختر کنسول ! همچنین اگر شما به مهمانی دوستان مسیحیتان دعوت شده اید پیشنهاد ما به شما بردن گیاهانیست که در این فصل گل میدهند و یا گیاهان بلند قامت و سبز مانند شامادورا ، نخل اریکا ، تخل کنتیا ، شفلرا ، بنجامین و … گیاهان گلدار مانند بنت قنسول ، ارکیده و سیکلامن نیز برای این جشن مناسبند.
